Pękająca skóra na palcach, zwykle rąk, ale też u nóg, jest wynikiem odwodnienia i podrażnienia tkanek. Często występuje zimą, kiedy w pomieszczeniach panuje niska wilgotność i suche powietrze, a na zewnątrz jesteśmy narażeni na zmienną pogodę i działanie czynników atmosferycznych. Jednak za pękający naskórek na palcach mogą odpowiadać rozmaite przyczyny, w tym rodzaj pracy, niedobory witaminowe czy choroby dermatologiczne. Podpowiadamy, jakiej pielęgnacji potrzebuje skóra dłoni skłonna do wysuszenia i pękania oraz co stosować do leczenia ran!

Spis treści:

Dlaczego skóra pęka? Etapy odwodnienia i wysuszenia naskórka na rękach.

Ciało człowieka, w zależności od płci, stylu życia, wieku i stanu zdrowia, składa się w 50-75% z wody, która jest podstawą prawidłowego funkcjonowania wszystkich komórek organizmu. Naskórek jest nawilżony przez wodę od wewnątrz, jak i zewnątrz, a poznanie i utrzymanie prawidłowego poziomu nawodnienia jest kluczowe dla zachowania zdrowia komórek skóry i innych narządów.

Przez uciekanie wody z naskórka ten traci elastyczność, pory ulegają rozszerzeniu, pojawiają się łuszczące fragmenty i obszary bardziej narażone na postęp procesów starzenia. Pęknięcia pojawiają się najczęściej na opuszkach. Gdy w tym momencie nie podejmiemy żadnych kroków, pękająca skóra na dłoniach, stopach, zgięciach kolan oraz łokci szybko stanie się problemem nie tylko estetycznym, lecz także zdrowotnym.  

Skóra dłoni ma specyficzną budowę – jest bardzo cienka, wrażliwa na niskie temperatury, a także pozbawiona gruczołów łojowych, których zadaniem jest m.in. nawilżanie i ochrona naskórka. Na powierzchni dłoni, w przeciwieństwie do rąk, znajduje się też stosunkowo niewiele podskórnej tkanki tłuszczowej. Z tego powodu naskórek dłoni jest bardziej narażony na odwodnienie, wysuszenie oraz rozwarstwianie się, co wygląda nieestetycznie.

Odwodnienie prowadzi kolejno do przesuszenia, a to skutkuje skłonnością do podrażnień. Przerwanie ciągłości tkanek zwykle dotyczy miejsc najbardziej narażonych na kontakt z czynnikami zewnętrznymi, dlatego problemem jest zwykle pękająca skóra na palcach u rąk i nóg. 

Jakiej pielęgnacji i ochrony potrzebuje pękająca skóra na dłoniach? Jak zapobiegać dalszym przypadkom?

Wysuszona, zrogowaciała, podrażniona i pękająca skóra dłoni potrzebuje przede wszystkim nawilżenia, natłuszczenia oraz regeneracji. Kosmetyki o takich właściwościach powinny być stosowane przynajmniej rano i wieczorem, ale odpowiednio dobrany krem warto nakładać na dłonie i stopy częściej, zwłaszcza po kontakcie z wodą. 

Bardzo ważne jest, aby wybierać ochronne preparaty, łagodne i przyjemne dla naszej skóry, które nie będą jej przesuszały i nie pogłębią dyskomfortu wynikającego z uszkodzenia naskórka. Zwłaszcza głębokie pęknięcia powierzchni skóry mogą szczypać i boleć, jeśli zastosujesz np. niewłaściwe dla podrażnionej skóry mydła i żele do mycia. Pamiętaj też, aby myć dłonie oraz stopy w letniej wodzie.

Jeśli doszło do przesuszenia naskórka, ale nie występują jeszcze pęknięcia, warto postawić na kremy o właściwościach nawilżających, odżywczych i natłuszczających. Pomagają odbudować uszkodzoną warstwę lipidową, zapobiegając tym samym pęknięciom. Preparaty tego typu zwykle zawierają oleje roślinne, witaminy i emolienty. Warto sprawdzić, czy mają w składzie związki łagodzące podrażnienia, zwłaszcza jeśli wystąpiły już pęknięcia na skórze. Kojące działanie wykazuje np. alantoina i panthenol. Krem do rąk musi też zapobiegać przeznaskórkowej utracie wody. 

Z kolei naskórek atopowy, wysuszony, z objawami egzemy, potrzebuje intensywnego natłuszczania. Preparaty do jego pielęgnacji powinny tworzyć film ochronny, który umożliwia regenerację uszkodzonych tkanek. Naprzemiennie z lekkim kremem warto więc stosować maści o bardziej treściwej konsystencji. Kosmetyki do skóry atopowej powinny być hipoalergiczne, pozbawione substancji zapachowych i barwników.    

Jeśli przyczyną pęknięć są przewlekłe schorzenia dermatologiczne, warto skonsultować postępowanie z lekarzem i ustalić działania profilaktyczne. W niektórych przypadkach, poza właściwą pielęgnacją i zapobieganiu chorobom skóry, konieczne może okazać się m.in stosowanie środków przeciwgrzybiczych, immunosupresyjnych, przeciwzapalnych lub sterydowych. 

Jak pielęgnować skórę skłonną do pękania? Domowe sposoby na pękającą skórę na palcach dłoni.

Jeśli Twoja skóra rozwarstwia się, jest atopowa, skłonna do egzemy czy podatna na pieczenia, wysuszenia kontaktowe i inne dolegliwości, zwróć szczególną uwagę na codzienną rutynę pielęgnacyjną. Unikanie kontaktu ze środkami chemicznymi i czynnikami drażniącymi, w tym detergentami, powinno być uzupełniane stosowaniem dobrego kremu ochronnego o właściwościach nawilżających. Działania te warto wspierać kompleksową pielęgnacją ciała. Poniżej kilka sugestii:

  • Dodawaj do kąpieli odrobinę oliwy – pamiętaj jednak, że kąpiel powinna trwać maksymalnie 15 minut. Na co dzień lepszym wyborem, głównie dla naskórka, jest prysznic.
  • Jeśli dokucza Ci suchość i nawracające stany zapalne, mocz dłonie i stopy w ziołowych naparach, np. z mięty, rumianku lub lawendy. Dobrze wpływają na kondycję naskórka.
  • Sprawdź dobroczynne właściwości medyczne miąższu z aloesu – nadaje się jako środek łagodzący podrażnienia, przyspiesza też gojenie popękanej skóry, wypróbuj np. balsam do ciała z miąższem z liści z aloesu SWEDERM® BLISS HAND and BODY CREAM.
  • Zwracaj uwagę na rodzaj noszonej odzieży – ma to znaczenie głównie przy wyborze obuwia, które powinno być lekkie, przewiewne i wygodne. Pamiętaj też o noszeniu rękawiczek zimą — ciepłych i miękkich.
  • Ciepłe rękawice przy wychodzeniu z domu to jedno, ale te nieprzemakalne, zakładane podczas domowych porządków powinny być codzienną normą, niezależnie od pory roku.
  • Dezynfekcję dłoni przeprowadzaj za pomocą środków, które nie wysuszają delikatnej skóry dłoni. Wypróbuj np. SWEDERM® ALCO GEL z nawilżającą gliceryną i łagodzącym pantenolem.
  • Pamiętaj o nawilżeniu powietrza w mieszkaniu. Nic, tak jak niska wilgotność, nie przyczynia się do przesuszenia skóry i rozwarstwiania się oraz zwiększania tendencji do rozwarstwiania się.

Jakich sposobów pielęgnacji wymaga sucha i pękająca skóra na palcach u nóg oraz zgięciach palców?

Stopy należy regularnie złuszczać. Przy grubej warstwie zrogowaciałego, szorstkiego naskórka, zwłaszcza w okolicach pięt i paznokci, aby zapobiec dolegliwościom, można zdecydować się na jego mechaniczne usunięcie przy pomocy peelingu. Wypróbuj np. solny peeling do stóp SWEDERM® MINT SALTY FOOT SCRUB, który dzięki zawartości ekstraktów roślinnych i witaminy E nie tylko złuszcza martwy naskórek, lecz także zmiękcza, nawilża skórę oraz przywraca jej elastyczność. Pamiętaj jednak, aby nie wykonywać peelingów częściej niż 1-2 razy w tygodniu, ponieważ zbyt intensywne złuszczanie może pobudzić proces rogowacenia i pogorszyć kondycję naskórka. 

Przed peelingiem lub jako oddzielny zabieg regeneracji skóry, warto moczyć stopy w roztworze soli do kąpieli. Do miski z ciepłą wodą dodaj SWEDERM® MINT FOOT BATH SALT. Preparat zawiera sól bogatą w odżywcze minerały, ekstrakty roślinne oraz mocznik o właściwościach zmiękczających skórę. Sól jest polecana także osobom, których stopy są zmęczone po ciężkim dniu lub wysiłku fizycznym. Po kąpieli skóra będzie oczyszczona, miękka i pachnąca. 

W następnym kroku, po zmiękczeniu naskórka, warto nałożyć na stopy warstwę kremu nawilżającego. Jeśli skóra jest bardzo wysuszona i zrogowaciała, można zastosować maść, np. SWEDERM® HUDSALVA SENSITIVE, która intensywnie regeneruje i nawilża suchy naskórek. Zawiera alantoinę, glicerynę i bisabolol, dzięki czemu wykazuje właściwości przeciwzapalne i regeneracyjne oraz odżywcze. Mimo bogatej konsystencji, maść szybko się wchłania. Preparat jest polecany przede wszystkim osobom, których naskórek jest odwodniony, wysuszony i skłonny do rozwarstwiania się. Oprócz stóp możesz stosować maść do pielęgnacji skóry dłoni oraz innych partii ciała potrzebujących nawilżenia i regeneracji. Jest to produkt hipoalergiczny, więc sprawdzi się też u osób ze skórą wrażliwą, atopową, a także u małych dzieci. 

Pękająca sucha skóra na palcach u nóg – możliwe przyczyny 

Stopy każdego dnia przyjmują spore obciążenie, utrzymując całe ciało i odbierając nacisk generowany podczas stania, chodzenia czy biegania. Zabezpieczamy je obuwiem, jednak jeśli jest ono nieodpowiednio dobrane, uwiera lub blokuje przepływ powietrza – skóra staje się narażona na otarcia i odparzenia. Wówczas występuje dyskomfort podczas wykonywania niemal każdej czynności.

Długotrwałe tarcie, w tym przez niewygodne buty, wzmaga nadmierne rogowacenie skóry. Pękająca skóra na stopach najczęściej dotyczy pięt i palców - ich zewnętrznych części stykających się z obuwiem, takich jak zgięć i szczelin, w których gromadzi się wilgoć, co prowadzi do odparzeń oraz pęknięć. 

Ponadto skóra na stopach zawiera sporo gruczołów potowych. Z kolei nadmierna potliwość stwarza środowisko przyjazne namnażaniu się grzybów i bakterii — pękająca skóra może więc być objawem infekcji grzybiczej.  

Pękanie skóry na palcach jako objaw przewlekłego niedoboru lub braku witamin  

Szczególną skłonność do wysuszenia i rozwarstwiania się skóry mają osoby z niedoborami żywieniowymi. Niski poziom niektórych witamin oraz minerałów może objawiać się właśnie w pogorszeniu kondycji naskórka. Chcąc zapobiec pękaniu skóry, warto przeanalizować swoją dietę i zwiększyć ilość produktów, które zawierają związki takie jak m.in.:

  • witaminy z grupy B – biorą udział w procesach regeneracyjnych naskórka, ich niedobory objawiają się pęknięciami skóry, nie tylko na dłoniach, lecz także w kącikach ust;
  • witamina A – jest antyoksydantem niezbędnym do zachowania zdrowej, jędrnej skóry;
  • witamina C – odpowiada m.in. za zachowanie elastyczności naskórka; 
  • witamina E – bierze udział w nawilżaniu skóry i zapobiega jej wysuszeniu; 
  • cynk – przyspiesza gojenie ran, pęknięć oraz innych uszkodzeń;
  • selen – działa antyoksydacyjnie, przeciwalergicznie i łagodząco;
  • magnez – m.in. stymuluje regenerację komórek naskórka. 

Choroby dermatologiczne a pękająca skóra na palcach — atopowe zapalenie skóry, ale nie tylko

W większości przypadków pękająca skóra na powierzchni dłoni to skutek niewłaściwej pielęgnacji. Zdarza się jednak, że skłonność do zranień jest jednym z objawów przewlekłych chorób dermatologicznych, autoimmunologicznych lub łączonych. Pękająca skóra na dłoniach i stopach oraz wokół paznokci może towarzyszyć chorobom, takim jak np.:

  • atopowe zapalenie skóry (AZS);
  • łuszczyca;
  • łojotokowe zapalenie skóry;
  • alergia kontaktowa.