Dłonie częściej niż inne części ciała, ulegają niekorzystnym zmianom pod wpływem czynników zewnętrznych. Skóra rąk ma naturalną warstwę lipidową, którą zmywamy kilkanaście razy dziennie. Bez wystarczającej pielęgnacji staje się ściągnięta, sucha i popękana. Wyjaśniamy, jak zadbać o zniszczone dłonie, by odzyskały zdrowy wygląd.

Zniszczone dłonie – przyczyny

Dłonie to część ciała, która jest szczególnie narażona na przesuszenie i uszkodzenie warstwy rogowej naskórka. Na co dzień są one wystawione na takie czynniki, jak: słońce, mróz, wiatr, wilgoć, działanie detergentów. Podrażnieniom dłoni sprzyjają również źle dobrane kosmetyki oraz zmiany pH skóry - barierę ochronną naskórka osłabia stosowanie produktów o pH większym niż 5,5, a nawet sama woda.

Skóra dłoni jest wyjątkowo delikatna w porównaniu do innych części ciała. Ma gruczoły potowe, ale nie posiada gruczołów łojowych, które zapewniłyby jej wysoki poziom nawilżenia. W związku z tym dłonie mają bardzo słabą warstwę ochronną, dlatego są szczególnie podatne na działanie szkodliwych czynników zewnętrznych i potrzebują dodatkowego zabezpieczenia w postaci kremu do rąk.

Skóra dłoni narażona na niekorzystne czynniki staje się sucha, szorstka, ściągnięta oraz zaczerwieniona. Może pojawić się uczucie pieczenia i łuszczenie. U osób, które wielokrotnie w ciągu dnia myją i dezynfekują ręce (np. ze względu na charakter swojej pracy), stwierdzono szybszą utratę wody przez naskórek, nasilony rumień oraz suchość skóry. Bez odpowiednio dobranej pielęgnacji zniszczone dłonie są narażone na wystąpienie przewlekłego zapalenia. Ciągle podrażniona skóra jest podatna na alergie oraz infekcje bakteryjne i grzybicze.

Nawilżający krem do rąk – podstawa codziennej pielęgnacji

Krem do rąk to kosmetyk, którego należy używać codziennie, po każdym umyciu dłoni. Ogranicza suchość i szorstkość skóry, nawilża, regeneruje, wzmacnia barierę ochronną naskórka.

Wybierając krem do rąk, zwróć uwagę na jego skład. Powinien zawierać emolienty – składniki niezbędne w pielęgnacji suchych i zniszczonych dłoni. Kosmetyki emolientowe to bardzo delikatne produkty, zawierające określoną ilość substancji tłuszczowych, które pozwalają odbudować ochronną warstwę lipidową naskórka. Do emolientów należą takie składniki, jak: wazelina, parafina, lanolina, kwasy tłuszczowe, gliceryna, mocznik, ceramidy, cholesterol.

Emolienty działają na skórę na trzy sposoby:

  • natłuszczają ją,
  • wygładzają i zmiękczają,
  • tworzą warstwę zmniejszającą utratę wody przez naskórek.

Po zastosowaniu emolientu na skórze powstaje film ochronny. Dzięki temu obniża się współczynnik TEWL (ang. Transepidermal Water Loss), czyli zmniejsza się ubytek wody przez naskórek, co zapobiega jej przesuszeniu i sprawia, że jest prawidłowo nawilżona. Stosowanie emolientów przynosi natychmiastowe rezultaty, przyspieszając proces regeneracji - skóra staje się gładsza i zdrowsza. Emolienty zalecane są zwłaszcza do skóry atopowej i alergicznej. Jeśli chodzi o pielęgnację dłoni, to po kosmetyki z emolientami powinien sięgać każdy, kto chce zregenerować skórę rąk oraz uchronić ją przed niekorzystnym działaniem czynników zewnętrznych.

Czym myć i dezynfekować dłonie, aby ich nie przesuszać?

Częste mycie dłoni i stosowanie środków dezynfekujących na bazie alkoholu może spowodować, że skóra będzie przesuszona i podrażniona. Detergenty oraz woda sprawiają, że z powierzchni rąk zostają usunięte lipidy, wchodzące w skład naturalnej warstwy ochronnej, zmienia się pH skóry i zakłócona zostaje jej naturalna mikroflora.

Po umyciu rąk konwencjonalnym mydłem i wodą, a nawet już po samym kontakcie z wodą, pH skóry wzrasta. Czas, jaki jest potrzebny, aby pH wróciło do wartości wyjściowej, wynosi nawet kilka godzin. Mycie rąk standardowym mydłem, które ma niekorzystne dla skóry zasadowe pH, powoduje zmianę odczynu średnio o 3 jednostki. Dlatego przy częstym myciu rąk w ten sposób, dochodzi do uszkodzenia bariery ochronnej skóry, która nie jest w stanie w porę się zregenerować, a w konsekwencji powstają widoczne podrażnienia.

Najkorzystniejsze dla dłoni jest mycie ich emolientami. Kosmetyki zapobiegają przesuszaniu i podrażnieniom skóry. Doskonale w tym celu sprawdza się krem myjący Swederm® SHOWER CREAM do skóry atopowej i wrażliwej. To delikatny produkt do mycia ciała o kremowej konsystencji. Formuła została wzbogacona o dużą zawartość emolientów, dzięki czemu produkt redukuje nadmierną przeznaskórkową utratę wody, wygładza i pomaga odbudować barierę lipidową. Dodatkowo zawarta w nim witamina E chroni skórę przed negatywnym działaniem wolnych rodników, a więc działa też profilaktycznie pod kątem przeciwstarzeniowym.

Unikaj mycia rąk gorącą wodą – to je podrażnia i wysusza. Temperatura wody powinna wynosić około 27–30°C. Po umyciu osusz je delikatnie, nie pocierając zbyt mocno ręcznikiem, ponieważ możesz w ten sposób mechanicznie uszkodzić naskórek. Od razu po umyciu rąk nałóż na nie krem nawilżający. Gdy zdarzy Ci się myć dłonie w miejscu publicznym, zamiast suszyć je pod elektryczną suszarką, sięgnij po ręcznik papierowy. W domu każdy mieszkaniec powinien mieć osobny ręcznik. Należy wymieniać je regularnie, dzięki czemu zminimalizujesz liczbę drobnoustrojów pozostałych na dłoniach.

W dobie pandemii koronawirusa bardzo ważne jest częste dezynfekowanie dłoni, co niestety wpływa niekorzystnie na stan skóry. Jak to robić, aby ich jeszcze bardziej nie podrażniać? Używaj sprawdzonych produktów, takich jak żel do dezynfekcji dłoni Swederm® ALCO GEL. Produkt jest co prawda na bazie alkoholu (etanolu i propanolu), ponieważ tylko taki skład zapewnia skuteczne odkażanie skóry, ale zawiera także glicerynę i pantenol, dzięki czemu jest delikatny i nie wysusza skóry. Jego częste i długotrwałe stosowanie, bez dodatkowej pielęgnacji, może jednak przyczynić się do wystąpienia podrażnień. Dlatego, podobnie jak w przypadku mycia dłoni, po każdej dezynfekcji również należy nałożyć na skórę krem nawilżający.

Jak zregenerować zniszczone dłonie?

Regularne stosowanie kremu do rąk oraz innych kosmetyków o działaniu nawilżającym i natłuszczającym, pomaga w zapobieganiu suchości i szorstkości skóry. W preparatach przeznaczonych do pielęgnacji zniszczonych dłoni ważną rolę odgrywają składniki, które odbudowują naturalną barierę lipidową i efektywnie chronią je przed utratą wody.

Najlepszym lekarstwem dla zniszczonych dłoni są kremy i balsamy do rąk, zawierające m.in. tłuszcze roślinne (np. olej z kiełków pszenicy, olej lniany, olej słonecznikowy), które przywracają zakłóconą równowagę kwasowo-wodno-lipidową skóry, nadając jej kwaśne pH (około 5,5). Niektóre z nich, jak masło shea, dodatkowo spełniają rolę naturalnego filtra przeciwsłonecznego.

Częstymi składnikami kosmetyków do rąk są tłuszcze mineralne, np. wazelina czy parafina, które tworzą na powierzchni skóry tzw. barierę okluzyjną. Pełni ona funkcję swoistego „opatrunku”. W pielęgnacji zniszczonych dłoni ważne są także związki efektywnie zatrzymujące wodę, takie jak gliceryna, mocznik, kwas piroglutaminowy czy ekstrakty roślinne, np. z aloesu. Niezbędne są również składniki łagodzące suchość skóry, np. D-pantenol czy alantoina, które aktywizują podziały komórek, przyspieszają gojenie drobnych skaleczeń, łagodzą podrażnienia, zapobiegają swędzeniu skóry, nawilżają i zmiękczają naskórek.

Pozytywny wpływ na zniszczone, pomarszczone dłonie ma witamina E. Jej zaletą jest to, że łatwo przenika przez naskórek i wbudowuje się w barierę lipidową skóry, przez co zwiększa właściwości ochronne naskórka. Witamina E powoduje wzrost elastyczności skóry, lepsze odżywienie, a także hamowanie rozwoju stanów zapalnych. Działa przeciwobrzękowo, kojąco, wygładzająco i ujędrniająco na skórę. Ponadto witamina E przyspiesza gojenie podrażnionej, popękanej skóry oraz niweluje przebarwienia. Hamując działanie promieniowania UVB, chroni skórę przed oparzeniami słonecznymi. Witamina E ma wysoki potencjał antyoksydacyjny, dzięki czemu zapobiega procesowi starzenia się skóry, który wywoływany jest głównie przez wolne rodniki, uwalniane podczas kontaktu z niekorzystnymi czynnikami środowiskowymi.

Idealnym kosmetykiem do pielęgnacji zniszczonych dłoni jest nawilżający balsam SWEDERM® HUDLOTION, który w swoim składzie zawiera wszystko, co niezbędne do regeneracji podrażnionej i wysuszonej skóry rąk: łagodzącą alantoinę, regenerujące masło shea, nawilżający mocznik i ochronną witaminę E.

Zniszczone dłonie – domowe sposoby na codzienną pielęgnację

Wygładzający zabieg na zniszczone dłonie

Rytuały pielęgnacyjne na dłonie warto rozpocząć od pozbycia się martwego naskórka poprzez jego złuszczenie przy pomocy peelingu. Można wykonać domowy peeling z wybranego oleju (np. oliwa z oliwek) i fusów po kawie, brązowego cukru albo gruboziarnistej soli. Lepszym pomysłem jest jednak użycie gotowego preparatu, na przykład peelingu cukrowego Swederm® PEONY SWEET BODY SCRUB, który nie tylko złuszcza, lecz także pielęgnuje i natłuszcza skórę, a przy okazji cudownie pachnie.

Peeling nałóż na umyte i wilgotne dłonie, a następnie delikatnie pocieraj okrężnymi ruchami przez kilka minut, po czym zmyj resztki z dłoni. Taki zabieg przygotowuje skórę do dalszej pielęgnacji – nawilżającej kąpieli, odżywczej maski czy aplikacji kremu nawilżającego. Peeling najlepiej wykonywać raz w tygodniu. Zbyt częste złuszczanie naskórka może osłabić jego barierę ochronną.

Doskonale wygładzającym zabiegiem na zniszczone dłonie jest kąpiel parafinowa, z której skorzystasz w gabinecie kosmetycznym, ale możesz ją też zrobić samodzielnie w domu. Polega na zanurzeniu dłoni w ciepłej parafinie. Na rękach tworzy się gruba warstwa parafiny, którą po kilkunastu minutach się usuwa. Skóra po takim zabiegu staje się wyraźnie wygładzona.

Nawilżająca kąpiel dla zniszczonych dłoni

Kolejnym etapem domowej pielęgnacji jest odżywcza kąpiel dłoni, którą warto wykonywać mniej więcej raz w tygodniu, na przykład po peelingu, ale przed zastosowaniem kremu lub maseczki.

Bardzo korzystna dla delikatnej skóry dłoni jest kąpiel w ostudzonym naparze z płatków nagietka. Działa łagodząco i regenerująco. Natomiast kąpiel w roztworze z kilku łyżek siemienia z ciepłą wodą przynosi ulgę w przypadku uszkodzeń naskórka. Zanurz dłonie w przygotowanym roztworze na około 20 minut. Śluz wytworzony przez nasiona siemienia łagodzi podrażnienia i nawilża skórę. Innym pomysłem na kąpiel zniszczonych dłoni jest zanurzenie ich w ciepłej wodzie z dodatkiem kilku łyżek oliwy z oliwek. Opcjonalnie możesz wzbogacić zabieg, dodając do wody łyżeczkę soku z cytryny (działa rozjaśniająco), zawartość kapsułki z witaminą A+E i odrobinę żelu aloesowego.

Maseczka na zniszczone dłonie

Raz na kilka dni warto zastosować maseczkę na zniszczone dłonie. W tej roli może wystąpić codzienny krem do rąk, specjalna maska do skóry dłoni, balsam lub serum. Wystarczy nałożyć grubą warstwę kosmetyku na dłonie i założyć bawełniane rękawiczki. Maseczkę można pozostawić na dłoniach nawet na całą noc, a przynajmniej na pół godziny. Po zdjęciu rękawiczek ewentualne pozostałości kosmetyku należy zmyć lub wmasować w skórę dłoni.

Maseczkę na dłonie możesz wykonać z produktów, które znajdziesz w kuchennej szafce, np. z zaparzonego, gęstego siemienia lnianego, oleju z żółtkiem i miodem lub jogurtu. Ciekawym pomysłem jest maska z awokado. Wystarczy rozgnieść pół awokado z łyżeczką płynnego miodu i nałożyć taką papkę na umyte i osuszone dłonie. Pozostaw ją na około 20 minut. Awokado to źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych i witaminy E, które są szczególnie cenne w pielęgnacji zniszczonych dłoni.  

Pamiętaj, że domowe zabiegi, bez natłuszczenia skóry i ochrony jej przed nadmierną utratą wody, nie przyniosą długotrwałego efektu. Po wykonaniu domowej maski na zniszczone dłonie powinnaś dodatkowo zastosować kosmetyk o intensywnym działaniu natłuszczającym, na przykład maść do skóry suchej Swederm® HUDSALVA VIT E. Dzięki dużej zawartości gliceryny oraz składników fazy tłuszczowej maść redukuje przesuszenie skóry już po pierwszym użyciu.

Jak dbać o dłonie, aby ochronić je przed podrażnieniami?

O dłonie trzeba dbać każdego dnia, aby prezentowały się naprawdę zdrowo. Podrażnieniom skóry można zapobiegać, stosując się do kilku prostych zasad:

  • ręce myj łagodnymi mydłami o wysokiej zawartości substancji emolientowych, które działają nawilżająco i natłuszczająco;
  • do mycia używaj letniej wody, najlepiej w temperaturze pokojowej;
  • codziennie używaj kremu do pielęgnacji dłoni, zwłaszcza po każdym myciu i dezynfekcji rąk;
  • zimą chroń ręce przed mrozem – smaruj je tłustym kremem ochronnym przed wyjściem z domu oraz wkładaj ciepłe rękawiczki, aby zapobiegać pęknięciom, spierzchnięciom i odmrożeniom;
  • latem używaj kremów do rąk, zawierających naturalne filtry przeciwsłoneczne, np. masło shea;
  • używaj rękawiczek ochronnych podczas sprzątania i mycia naczyń, aby zabezpieczyć dłonie przed szkodliwym działaniem detergentów.

Źródła:

Kottner J., Vogt A., Lichterfeld A., Blume-Peytavi U. Transepidermal Water Loss in Young and Aged Healthy Humans. Textbook of Aging Skin. 2015:1-6.

Kampf G., Ennen J. Regular use of a hand cream can attenuate skin dryness and roughness caused by frequent hand washing. BMC Dermatol. 2006; 6(1).

https://age-less.pl/sucha-skora-dloni-jak-o-nia-zadbac/

http://repozytorium.p.lodz.pl/bitstream/handle/11652/3324/Skora_dloni_Sikora_WBiNoZ_ZU_155_2021.pdf?sequence=1&isAllowed=y