Uczulenie na słońce – jak zwalczyć objawy?

Złocista, muśnięta słońcem skóra to symbol udanych wakacji. Niestety nie zawsze promienie słoneczne są naszymi sprzymierzeńcami. Niektórzy z nas zamiast złotej opalenizny mają podrażnienia, a także krwistoczerwone i swędzące ciało. Takie objawy to wynik reakcji alergicznej na słońce, która może powodować zaczerwienienie i swędzenie skóry oraz pojawienie się bąbli. Czasem towarzyszą temu dodatkowe objawy, takie jak ból głowy, gorączka czy zaczerwienienie spojówek. Z czego to wynika i jak temu zapobiec? Oto najważniejsze fakty o uczuleniu na słońce, które musisz znać.

Czy promieniowanie słoneczne nam szkodzi?

Czekamy na nie przez długie jesienne i zimowe miesiące. Chętnie wystawiamy się na jego ekspozycję. Uwielbiamy ciepło. Słońce – jego promienie budzą nas do życia, dodają energii, a także dostarczają organizmowi cennej witaminy D. Niestety ma ono na nas nie tylko pozytywny wpływ. Działanie promieni słonecznych może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak szybsze starzenie się skóry oraz ryzyko wystąpienia nowotworów. Obwinia się je również za:

• oparzenia słoneczne, nazywane rumieniami słonecznymi,
• zaburzenia barwnikowe, czyli plamy posłoneczne,
• fotoimmunospupresję objawiającą się, chociażby opryszczką wargową,

Wiele osób zastanawia się, czy można mieć uczulenie na słońce. Odpowiedź brzmi tak. Promieniowanie słoneczne u niektórych osób może wywołać reakcje alergiczne. Wbrew pozorom nadwrażliwość występuje bardzo często.

Sprawdź również: Plamy i przebarwienia na dłoniach – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest uczulenie na słońce?

Reakcje alergiczne, które pojawiają się pod wpływem promieniowania słonecznego, nazywa się fotodermatozami. Dermatolodzy wyróżniają alergie słoneczne nazywane:

• fotodermatozą idiopatyczną – samoistne uczulenie na słońce o nieznanej etiologii, które występuje najczęściej u dzieci,
• fotodermatozą metaboliczną – alergia od słońca związana z zaburzeniami metabolizmu,
• fotodermatozą egzogenną – alergia spowodowana czynnikami zewnętrznymi – lekami, kosmetykami czy ziołami.

To, co odróżnia je od zwykłego poparzenia słonecznego, to fakt, że objawy pojawiają się nawet przy niewielkiej i krótkiej ekspozycji na słońce.

Uczulenie na słońce u dziecka

Uczulenie na słońce może pojawić się w każdym wieku Równie często, jak u dorosłych, pojawia się także u dzieci. W przypadku najmłodszych jest ono wyjątkowo nieprzyjemne i mało komfortowe. Wynika to z tego, że wysypce niemal zawsze towarzyszy uciążliwe pieczenie skóry. Intensywniejsze objawy uczulenia na słońce u dzieci to efekt ich wrażliwej skóry i nie w pełni rozwiniętych funkcji ochronnych. Dodatkowo skóra dziecka do 4 lat nie jest jeszcze przyzwyczajona do promieni UV.

To dlatego najmłodszych trzeba szczególnie przed nimi chronić, a jeśli wychodzą na słońce, powinni zawsze być posmarowani kosmetykami do opalania o wysokim współczynniku ochrony SPF. Przy dłuższym przebywaniu na zewnątrz aplikacje kremów z filtrem UV trzeba powtarzać co 2-3 godziny. A po pojawieniu się wysypki od słońca, ulgę przyniosą balsamy i kremy z miąższem z liści aloesu i alantoiną np. Hudlotion. Warto również pamiętać, że dzieci o jasnej karnacji są bardziej narażone na objawy uczulenia na słońce.

Dowiedz się więcej: Aloes – występowanie, właściwości, zastosowanie miąższu z aloesu

Uczulenie na słońce – przyczyny

Przyczyny uczulenia na słońce nie są jednorodne. W przypadku fotodermatozy idiopatycznej wskazuje się uwarunkowania genetyczne. Uczulenie na słońce typu egzogennego wywołują natomiast czynniki zewnętrzne takie jak:

• alkohol,
• środki przeciwbakteryjne,
• oleje eteryczne,
• niektóre środki zapachowe (piżmo, olejek lawendowy oraz cytrynowy),
• niektóre barwniki,
• kwasy AHA i BHA,
• witamina A i jej pochodne.
• leki hormonalne,
• antybiotyki,
• leki nasercowe,
• leki moczopędne,
• leki przeciw cukrzycy,
• niesteroidowe środki przeciwbólowe oraz przeciwreumatyczne,
• niektóre leki przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne,
• niektóre antydepresanty,
• tabletki antykoncepcyjne.

Objawy uczulenia na światło słoneczne mogą pojawić się u każdej osoby. Najczęściej występują one przy nagłej, zbyt długiej ekspozycji na promieniowanie UV. Oznacza to, że symptomy fotouczulenia zaobserwujesz u siebie najpewniej po zimie. Skóra wczesną wiosną nie jest przyzwyczajona do intensywnych promieni i nadmiernie na nie reaguje.

Jak wygląda uczulenie na słońce? Objawy

Niektóre osoby mają szczególną wrażliwość na promienie UV, co prowadzi do uczulenia na słońce. Wysypka może pojawić się już po kilkunastu minutach ekspozycji i utrzymywać się przez kilka dni. Objawy alergii na słońce mogą obejmować różne reakcje skórne związane z promieniowaniem słonecznym. Najczęstszym symptomem wskazującym na nadwrażliwość są zmiany skórne przypominające typową pokrzywkę. Zaobserwujesz więc czerwone plamy pokryte pęcherzykami. Po czym poznać uczulenia na słońce? Jak wygląda? Oto najczęstsze objawy:

• Rumień i podrażnienie skóry – skóra staje się zaczerwieniona, ciepła w dotyku, może pojawić się uczucie pieczenia.
• Swędząca wysypka po opalaniu – drobne, czerwone krostki lub grudki występujące w miejscach narażonych na promieniowanie słoneczne, najczęściej na rękach, dekolcie, ramionach i twarzy.
• Pokrzywka słoneczna – charakterystyczne bąble i plamy, które mogą przypominać reakcję alergiczną na pokrzywę.
• Łuszczenie się naskórka – w wyniku przesuszenia i podrażnienia skóra zaczyna się złuszczać, co może utrzymywać się przez kilka dni.
• Opuchlizna – niektóre osoby doświadczają lekkiego obrzęku skóry, zwłaszcza w miejscach najbardziej narażonych na działanie słońca.
• Przebarwienia – u osób szczególnie wrażliwych mogą pojawić się ciemniejsze plamy na skórze, które utrzymują się dłużej niż inne objawy.

Reakcja alergiczna na słońce jest ogólnoustrojowa, czyli mogą jej towarzyszyć objawy, takie jak gorączka, dreszcze, złe samopoczucie, wymioty.

Objawy uczulenia na słońce znikają zazwyczaj po ok. tygodniu-dwóch. W czasie rekonwalescencji należy stosować kosmetyki bogate w składniki nawilżające, a także unikać kąpieli słonecznych.

Przeczytaj także: Rumień na twarzy – przyczyny, pielęgnacja i leczenie

Wysypka na twarzy od słońca

Pryszcze od słońca oraz wysypka na twarzy spowodowana ekspozycją na promienie to częsty objaw alergii słonecznej, który pojawia się nawet po krótkim kontakcie ze słońcem. Zmiany skórne mogą przybierać formę zaczerwienionych plam, drobnych pęcherzyków, grudek lub swędzących krostek, a ich nasilenie zależy od stopnia wrażliwości skóry. Najczęściej dotykają one policzków, nosa, czoła i dekoltu, czyli miejsc najbardziej narażonych na działanie słońca.

Przyczyną wysypki jest nadmierna reakcja układu immunologicznego na promieniowanie UV, ale może ją także nasilać stosowanie niektórych leków, kosmetyków czy ziół o właściwościach światłouczulających. Co na wysypkę od słońca będzie najlepsze? W przypadku wystąpienia objawów kluczowe jest unikanie dalszej ekspozycji na słońce, stosowanie łagodzących kremów z aloesem, alantoiną czy pantenolem, a w razie silnych reakcji – zastosowanie leków przeciwhistaminowych.

Jak zapobiegać reakcji uczuleniowej na słońce?

W przypadku uczulenia na słońce objawy pojawiają się nawet przy stosunkowo krótkim okresie wystawiania skóry na promienie UV – to odróżnia uczulenie od zwykłego poparzenia słonecznego. Oznacza to, że alergiczną skórę trzeba szczególnie chronić. Jeśli wiesz, że Twoja skóra jest nadwrażliwa na promienie UV, powinnaś/-eś unikać opalania, a także zachować ostrożność przy wystawianiu jej na słońce. Profilaktyka radzi, aby zapobiegać uczuleniu w następujący sposób:

• unikać ekspozycji na słońce w szczytowych godzinach, czyli między godziną 10.00-16.00 (szczególnie w miesiącach letnich);
• unikać nagłej ekspozycji na słońce; skóra powinna być stopniowo przyzwyczajana do intensywnych promieni UV, dzięki temu reakcja uczuleniowa nie wystąpi lub będzie słabsza;
• nosić okulary przeciwsłoneczne, koniecznie też z filtrem;
• zakrywać ciało odpowiednią odzieżą np. kapeluszem z szerokim rondem, bluzkami z długim rękawem; dobrym wyborem dla osób cierpiących na alergię będzie specjalna odzież wykonana z materiałów o właściwościach anty-UV;
• wyposaż swoją kosmetyczkę w krem do twarzy z ochroną przeciwsłoneczną SPF30; chroni on skórę twarzy przed promieniowaniem UVA i UVB; chroń skórę, używając kremów z filtrami mineralnymi, które są znacznie lepiej tolerowane przez skórę i przyjazne alergikom; preparat powinien być nakładany na ciało co dwie godziny lub częściej, jeśli zażywasz kąpieli słonecznych, intensywnie się pocisz lub pływasz;
• chroń skórę ust, regularnie aplikując na wargi Lip Care, czyli organiczną bezbarwną pomadkę, o działaniu odżywczym i ochronnym; zawarty w niej miąższ z liści aloesu nawilża i odżywia;
• unikaj czynników wyzwalających i nasilających reakcję alergiczną np. ziół, leków, kosmetyków;
• suplementuj beta-karoten, selen i astaksantynę; substancje te to silne przeciwutleniacze, których jednym z zadań jest ochrona skóry przed szkodliwym działaniem promieni UV.

Jakie filtry SPF wybrać?

Aby skutecznie chronić skórę przed szkodliwym wpływem promieniowania słonecznego, warto zwrócić uwagę na oznaczenia znajdujące się na opakowaniach kosmetyków przeciwsłonecznych. Kluczowe znaczenie mają wskaźniki, które informują o poziomie ochrony przed promieniowaniem UVB oraz UVA:

• SPF (Sun Protection Factor) – określa stopień ochrony przed promieniowaniem UVB, które odpowiada za oparzenia słoneczne i zwiększa ryzyko nowotworów skóry. Przykładowo, filtr SPF 30 pozwala na 30 razy dłuższe przebywanie na słońcu bez poparzenia w porównaniu do skóry niechronionej. Warto jednak pamiętać, że żaden filtr nie daje 100% ochrony, dlatego konieczna jest regularna reaplikacja produktu.
• PPD (Persistent Pigment Darkening) – informuje o poziomie ochrony przed promieniowaniem UVA, które dociera głębiej do skóry i przyczynia się do jej przedwczesnego starzenia, powstawania przebarwień oraz uszkodzeń DNA. Im wyższy wskaźnik PPD, tym skuteczniejsza ochrona przed UVA.
• IPD (Immediate Pigment Darkening) – podobnie jak PPD, odnosi się do ochrony przed UVA, ale dotyczy natychmiastowego ciemnienia skóry pod wpływem słońca. Produkty z wysokim IPD pomagają zapobiegać szybkiemu zabarwieniu skóry i jej uszkodzeniom.

Najlepszym wyborem są kosmetyki z szerokim spektrum ochrony, które zabezpieczają skórę zarówno przed UVB, jak i UVA. Regularne stosowanie filtrów o wysokim SPF oraz unikanie długotrwałej ekspozycji na słońce to klucz do zdrowej, dobrze chronionej skóry.

Uczulenie na słońce – leczenie

Długa ekspozycja na słońce bez odpowiedniej ochrony może wywołać uczulenie na słońce. Wysypka po opalaniu, zaczerwienienie i swędzenie, to jedne z najczęstszych objawów tej reakcji. Zauważając u siebie pierwsze objawy, przede wszystkim schowaj się w cieniu. W zwalczaniu swędzenia i uczucia spierzchnięcia skóry pomogą Ci kosmetyki. Najlepiej sięgaj po te organiczne, pełne świeżych składników i minimalnej ilości konserwantów – nie będą one dodatkowo podrażniać.

Ulgę skórze z objawami alergii na słońce, w tym pokrzywki słonecznej, przyniesie Gel Trap, który zawiera alantoinę, czyli substancję łagodzącą podrażnienie i zaczerwienienie skóry. Z uczuleniem poradzi sobie Swederm Hudsalva. Tę maść do skóry suchej aplikuje się punktowo na fragmenty ciała wymagające nawilżenia i regeneracji. Jej składniki aktywne redukują przesuszenia już po pierwszym użyciu, a dzięki dodatkowi alantoiny i bisabololu działają łagodząco i kojąco.

Kosmetyki te sprawdzą się również, jeśli obawy uczulenia na słońce pojawią się na dekolcie, nogach, brzuchu i udach. Jeśli natomiast wystąpią one na dłoniach to z pomocą przyjdzie Breeze Sea Waves. Jednym ze składników aktywnych tego kremu jest miąższ z liści aloesu. Jego zadaniem jest łagodzenie i nawilżanie. Face cream złagodzi natomiast objawy fotouczulenia na twarzy.

W przypadku wyjątkowo wrażliwej i skłonnej do podrażnień skóry warto sięgnąć po Swederm Hudsalva Sensitive – maść o bogatej, kojącej formule, która intensywnie regeneruje, natłuszcza i odbudowuje barierę hydrolipidową. Dzięki zawartości oleju rycynowego, lanoliny i witaminy E skutecznie łagodzi uczucie swędzenia, przynosząc skórze ulgę.

Aby uniknąć nasilenia reakcji uczuleniowej, kluczowa jest także profilaktyka. Swederm Body Sun Care SPF 30 to ochronny balsam przeciwsłoneczny, który zabezpiecza skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UVA i UVB. Jego lekka, nawilżająca formuła zmiękcza skórę i chroni ją przed przesuszeniem, jednocześnie minimalizując ryzyko podrażnień i fotouczulenia. Regularne stosowanie filtrów przeciwsłonecznych to najlepszy sposób na zapobieganie alergiom słonecznym i utrzymanie skóry w zdrowej kondycji.

Oprócz kosmetyków w niektórych przypadkach konieczne będzie przyjęcie leków histaminowych lub terapia kortykosteroidami w postaci maści/ tabletek. Takie metody leczenia wdraża się przy zaawansowanym stopniu uczulenia i zawsze prowadzone są pod okiem lekarza. Jednym z powikłań uczulenia na słońce może być przewlekłe posłoneczne zapalenie skóry.

Jeśli zmagasz się z uczuleniem na słońce, promienie słoneczne bardziej cię martwią, niż cieszą. Pamiętaj jednak, że zastosowanie profilaktyki w postaci dobrej jakości kosmetyków chroniących zminimalizuje reakcję alergiczną. Warto więc uzupełnić o nie kosmetyczkę już wiosną. Dzięki temu możesz czuć się bezpiecznie i nie obawiać się nadejścia pierwszych dni pełnych słońca.