Do pielęgnacji swoich włosów stosujesz najlepsze odżywki i szampony, jednak pomimo tego ich kondycja pozostawia wiele do życzenia? W takim razie warto dowiedzieć się więcej o podstawowej zasadzie świadomej pielęgnacji włosów, jaką jest równowaga PEH. Wyjaśniamy, co dokładnie kryje się pod tym pojęciem i jak wybierać kosmetyki, które będą odpowiednie do potrzeb i typu włosów!

Spis treści

Czym właściwie jest równowaga PEH?

Niemal wszystkie kosmetyki do pielęgnacji włosów bazują na związkach należących do trzech podstawowych grup składników, jakimi są proteiny, emolienty i humektanty. Często chcąc zadbać o kosmyki nakładamy na nie ogromne ilości substancji aktywnych. W rzeczywistości jednak podstawą jest nie ilość, a odpowiednie proporcje pomiędzy składnikami. Co więcej, muszą być one dopasowane do aktualnych potrzeb Twoich włosów.

Równowaga PEH to nic innego, jak pielęgnacja włosów w taki sposób, aby dostarczać im odpowiednie proporcje najważniejszych składników. Jest to równowaga pomiędzy:

  • P - proteinami,
  • E - emolientami,
  • H - humektantami.

Pamiętaj, że szkodliwy dla włosów może być zarówno niedobór, jak i nadmiar poszczególnych składników. Co więcej, poszczególne proteiny, emolienty i humektanty różnią się między sobą. Aby zachować odpowiedni balans składników, w pierwszej kolejności trzeba przyjrzeć się potrzebom swoich włosów.

Związek między równowagą PEH a porowatością włosów

Podstawą w wyborze kosmetyków jest określenie rodzaju włosów oraz ich indywidualnych potrzeb. Zdrowe, nawilżone, pełne blasku włosy mają łuski ściśle przylegające do łodygi. Dzięki temu kora włosa (wewnętrzna część) jest świetnie zabezpieczona przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych, ale także odparowywaniem cząsteczek wilgoci z włosa. Jeśli Twoja fryzura nadmiernie się puszy, włosy są matowe, szorstkie, a końcówki się łamią i kruszą - to sygnały, że Twoje kosmyki są w złej kondycji. Podstawowym celem świadomej pielęgnacji włosów z uwzględnieniem równowagi PEH jest dążenie do domknięcia łusek, a tym samym poprawy kondycji włosów i utrzymania ich w możliwie najlepszym stanie.

Ponadto stopień odchylenia łusek od łodyg (porowatość) warunkuje wybór składników aktywnych. Pomiędzy trzema grupami składników istnieją zasadnicze różnice. Mowa głównie o wielkości ich cząsteczek. Z tego powodu np. składniki małocząsteczkowe mogą z łatwością wniknąć do włosów niskoporowatych, ale przy łodygach wysokoporowatych ich działanie może być niedostateczne. Z kolei jeśli łuski są stosunkowo dobrze domknięte, składniki wielkocząsteczkowe mogą nadmiernie obciążyć włosy.

Jak określić porowatość włosów?

Wiesz już, że niektóre włosy uwielbiają humektanty, inne emolienty lub proteiny. Określenie, czego potrzebują włosy jest podstawą wyboru kosmetyków. Wcześniej jednak warto bliżej przyjrzeć się kondycji swoich pasm. Zacznij od określenia ich porowatości, a w tym przypadku najlepiej sprawdza się ich wnikliwa obserwacja. Dopiero potem dobierz odpowiednie kosmetyki takie jak odżywki (np. SWEDERM® LEAVE-IN CONDITIONER) lub szampony. 

Oto kilka wskazówek:

  • Włosy niskoporowate - najbardziej pożądany typ, który zwykle nie sprawia problemów pielęgnacyjnych. Włosy takie są gładkie, sprężyste, pełne blasku. Ich łuski są dobrze domknięte, dzięki czemu nie chłoną wielkocząsteczkowych zanieczyszczeń i nie tracą wody. Niekiedy mogą jednak być pozbawione objętości i mało podatne na zabiegi stylizacyjne.
  • Włosy średnioporowate - jest to typ pośredni, który ma większość z nas. Włosy takie są w stosunkowo dobrej kondycji, raczej nie puszą się nadmiernie i nie elektryzują, za to są podatne na zabiegi stylizacyjne (kręcenie, prostowanie). Dzięki odpowiedniemu zaangażowaniu łatwo można poprawić ich stan, jednak zaniedbania mogą sprawić, że staną się one suche i zniszczone.
  • Włosy wysokoporowate - ze względu na wysoki stopień odchylenia łusek włosy takie szybko tracą wilgoć i przyjmują zanieczyszczenia, przez co są suche, szorstkie i matowe. Wysoka porowatość to częsta cecha włosów kręconych.

Jak dobrać składniki PEH w zależności od porowatości włosów?

Każde włosy potrzebują indywidualnego podejścia. Wstępnie można oszacować, które składniki PEH mogą być dobrze tolerowane ze względu na stopień porowatości.

Zwykle osobom z włosami niskoporowatymi zaleca się stosowanie protein małocząsteczkowych, jednak bez przesadnej ilości. Ten typ włosów może tracić objętość pod wpływem nadmiaru emolientów wielkocząsteczkowych.

Z kolei do pielęgnacji włosów wysokoporowatych zaleca się PEH z dużą ilością protein. Trzeba jednak pamiętać o wyborze protein wielkocząsteczkowych. Przez zbyt częste stosowanie kosmetyków z białkami małocząsteczkowymi można doprowadzić do przeproteinowania włosów, co, zamiast pomóc, pogorszy ich kondycję. Do podobnej sytuacji może dojść, jeśli przesadzisz z proteinami przy włosach, którym brakuje humektantów. 

Średnioporowate włosy lubią składniki o średniej wielkości cząsteczek, czyli proteiny hydrolizowane i oleje średniocząsteczkowe. Humektanty stosuj z umiarem, ale nigdy o nich nie zapominaj.

Jak rozpoznać potrzeby włosów? Objawy niedoboru lub nadmiaru PEH

O niedoborach lub nadmiarze poszczególnych składników PEH świadczy kondycja włosów. Pamiętaj jednak, że zarówno nadmiar, jak i niedobór każdego z nich może dawać podobne symptomy.

Oto najczęstsze objawy zbyt dużej lub zbyt małej ilości protein, emolientów i humektantów, czyli równowaga PEH w pigułce:

  • Brak blasku, matowy kolor - wskazuje na nadmiar protein i/lub niedobór humektantów. Za matowość może odpowiadać także zarówno zbyt duża, jak i za mała ilość emolientów.
  • Nadmierna suchość - za dużo protein, za mało emolientów. Przyczyną może być też nadmiar lub niedobór humektantów.
  • Szorstkość - może być spowodowana dużą ilością protein i humektantów, jak również niedoborem każdego ze składników PEH.
  • Nadmierne puszenie - mogą odpowiadać za to humektanty oraz proteiny w nadmiarze, a także niedobór protein i emolientów.
  • Skłonność do kołtunienia - nadmiar protein i humektantów, niedobór protein i emolientów.
  • Łamliwość - za mało protein i emolientów, za dużo protein i humektantów.

Działanie protein w kosmetykach do włosów

Proteiny stanowią naturalny budulec włosa. Dzięki nim pasma są pełne objętości, a jednocześnie miękkie, gładkie i lśniące. Za pomocą protein można uzupełnić mikrouszkodzenia, dlatego warto sięgać po nie przy włosach szorstkich i matowych. Do ich zadań należy także wzmacnianie naturalnego skrętu włosów i nadanie im sprężystości. Praktycznie każda odżywka i maska zawiera w swoim składzie białka proteinowe, a do tych najpopularniejszych należą:

  • kolagen,
  • keratyna,
  • elastyna,
  • jedwab,
  • białka mleka,
  • białka pszenicy,
  • białka soi.

Proteiny stanowią poniekąd dawkę odżywczą dla włosów, wspomagają ich regenerację, wzmacniają je. Aby jednak mogły zadziałać, powinny być stosowane wspólnie z emolientami. Pamiętaj też o porowatości swoich włosów. Przy mocno rozchylonych łuskach lepiej sprawdzą się proteiny wielkocząsteczkowe, takie jak np. kolagen, jedwab, proteiny mleka, keratyna i elastyna. Z kolei do włosów nisko- i średnioporowatych zwykle lepiej wybierać białka o niskiej masie cząsteczkowej, czyli proteiny hydrolizowane i aminokwasy.

Wpływ emolientów na kondycję włosów

Podstawowym zadaniem emolientów jest ochrona włosów przed utratą wilgoci. Substancje takie tworzą na łodygach niewidoczną otoczkę, która zatrzymuje w nich cząsteczki wody. Emolienty chronią też przed czynnikami zewnętrznymi i zwiększają odporność włosów na uszkodzenia mechaniczne. Dzięki nim włosy mniej się puszą i nie rozdwajają. Przy ich odpowiedniej ilości są też miękkie oraz lśniące. Do najpopularniejszych składników emolientowych zalicza się m.in.:

  • oleje roślinne,
  • oleje mineralne,
  • masła,
  • lanolina,
  • alkohole tłuszczowe.

Większość masek do włosów zawiera jakieś emolienty, ale to głównie od ich rodzaju zależy działanie na włosy. Przykładem są oleje roślinne, które dzieli się na nisko-, średnio- i wielkocząsteczkowe. Z tego właśnie powodu ocena włosów pod kątem porowatości jest tak ważna, zwłaszcza jeśli chcesz olejować włosy.

Olejków wielkocząsteczkowych najbardziej potrzebują włosy suche, puszące się, których rozczesanie sprawia trudność. Z kolei przy pasmach tłustych i oklapniętych emolienty takie zbyt mocno obciążają włosy, natomiast świetnie sprawdzają się te o niskiej masie cząsteczkowej. Jednak zupełnie innym produktem są olejki do włosów - w tym polecany olejek arganowy. Jeśli chcesz wprowadzić do pielęgnacji właśnie ten składnik, postaw na olejek SWEDERM® MAGIC OIL. 

Humektanty oraz ich właściwości

Humektanty są substancjami higroskopijnymi, które posiadają wysoką zdolność absorpcyjną. Dzięki takim właściwościom gromadzą one cząsteczki wody w łodygach włosów, a także w skórze głowy. Podstawowym zadaniem humektantów jest nawilżanie, jednak stosowane oddzielnie mogą dawać efekt odwrotny, czyli powodować uczucie ściągania i suchości, zwłaszcza jeśli często stosujesz ich do mycia włosów. Z tego powodu humektanty i proteiny powinny występować jednocześnie. Jeśli dobierasz oddzielne kosmetyki pamiętaj, aby stosować je naprzemiennie. Odpowiedni balans protein oraz humektantów pozwoli Ci zachować miękkie i nawilżone pasma.

Wśród popularnych humektantów wymienia się m.in.:

  • kwas hialuronowy,
  • mocznik,
  • aloes,
  • miód,
  • d-panthenol,
  • glicerynę,
  • niacynamid.

Ze względu na higroskopijność, humektanty pochłaniają cząsteczki wody, ale także te z otoczenia. Jeśli więc stosujesz je w deszczowe dni wiedz, że pod ich wpływem łuski mogą się otwierać i nadmiernie puszyć. Radą na to jest odpowiedni balans pomiędzy emolientami i humektantami. Pierwsze z nich stworzą dla włosów ochronę, tym samym ułatwiając działanie humektantów. Humektanty nie powinny być stosowane zbyt często jako oddzielny preparat.

Czy wszystkie włosy potrzebują równowagi? Od czego zacząć?

Bardzo często plan pielęgnacyjny włosów opracowujemy, dopiero gdy zauważymy pogorszenie ich kondycji i przestajemy, gdy tylko uda się nam poprawić ich stan. W rzeczywistości jednak podstawą zachowania zdrowych i pięknych kosmyków jest systematyczność.

Pamiętaj, że kosmetyki dopasowane do porowatości włosów powinny być stosowane po każdym myciu. Co więcej, poszczególnych składników PEH warto szukać nie tylko w maskach i odżywkach, ale również w szamponach. W tym przypadku obowiązuje jednak zasada - szampon do włosów dobieramy do potrzeb skóry głowy, a odżywki i maski do potrzeb włosów.

Wiesz już, czym jest równowaga PEH i co powinna zawierać odżywka do włosów i maska do włosów w zależności od ich ogólnego wyglądu. Pamiętaj jednak, że stosowanie wymienionych składników w równych proporcjach rzadko przynosi pożądane rezultaty. Co więcej, już pojedyncza substancja może albo zadziałać cuda i sprawić, że Twoje włosy będą gładkie i miękkie w dotyku, albo w krótkim czasie pogorszyć ich kondycję.

Jak więc znaleźć idealne proporcje? Niestety musisz testować. Warto zacząć od zwiększenie ilości składników z jednej grupy, których na podstawie przypuszczeń może brakować Twoim włosom. Kolejno obserwuj reakcję pasm. W razie potrzeby testuj różne rodzaje humektantów, emolientów i protein. Nie przesadzaj jednak. Daj kosmetykom szanse zadziałać, chociaż to właśnie reakcja włosów po pierwszym myciu może być kluczowa. Sama zauważysz, czy Twoje pasma są miękkie, czy może kolejnego dnia puszą się bardziej niż zwykle. Dla ułatwienia możesz zapisywać nowe składniki wprowadzane do pielęgnacji i na tej podstawie wykluczać te, które są źle tolerowane, a zostawiać te, które pokochają Twoje włosy. Poznaj linię pielęgnacji do włosów SWEDERM.